Akne, kıl köklerinin ve yağ bezleri (sebum) kanallarının tıkanması, kızarık şişliklere ve bakteriler ile inflame olmasıyla oluşan iltihaplı sivilcelerdir.

Akne Nedir?

Akne, cildin orta tabakasında bulunan sebum adı verilen yağ salgılamakla görevli kanalların tıkanması sonucu görülen bir cilt rahatsızlığıdır. Genellikle ergenlik döneminde oluşan akneler ölü derinin cilt üzerindeki gözenekleri tıkayarak siyah nokta (açık komedon), beyaz nokta (kapalı komedon), sivilce, iltihaplı kırmızı kabartılar ve kist benzeri dokular oluşmasına sebep olabilirler.

Ergenlikte %80 oranında görülen akne tipi cilt rahatsızlıkları kişiden kişiye farklılık göstermekle birlikte 40’lı yaşlara kadar devam edebilir. Yetişkinlerde görülen akne oluşumunun sebepleri hormonal değişimlerden kaynaklı olabilir.

Akne Belirtileri Nelerdir?

Ciltte oluşan fazla yağlanma, beslenme ve hormonal değişikliklerin tetiklediği akne oluşumu belirtileri şunlardır;

•  Ciltte yağlanmanın artması (sebore)
• İltihap içermeyen komedon
• Ciltte iltihaplı apse, ağrılı nodül ve kist oluşumu
• Genişleyen gözenekler
• Kımızı renkli ufak kabarcıklar
• Uç kısmı beyazlaşmış (iltihaplanmış) sivilceler
• Ciltte oluşan lezyonlar

Sebum artışı cildin yağlı görünmesine neden olabilir. Sebum dengesi bozulan cilt akne oluşumuna açıktır. Akne oluşumu ilerlediğinde ciltte koyu renkli lekelere ve yara izlerine sebep olabilir.

Akne Neden Olur?

Vücudun en fazla yağ içeren yüz, sırtın üst bölümü, göğüs, omuz ve alın; fazla yağ üretimi, bakteriler, tıkanmış saç kökleri ve iltihap nedeni ile en çok akne görülen bölgelerdir. Akneler tıkanmış kıl köklerinin iltihaplanması ya da bakteriler ile enfekte olduğunda da görülebilir. Akne oluşumu stres, hormonal değişimler, ilaçlar ve yağlı besinlerin tüketimi ile tetiklenebilir. Akne oluşumunun nedenleri arasında;

• Yağ ve ölü derinin gözenekleri tıkaması
• Yağlı cilt tipine sahip olmak
• Sigara kullanımı
• Adet döngüsü
• Cildin güneş ışığı ya da nem dolayısıyla tahriş olması
• Ciltte oluşan sivilcelerin sıkılarak cildin tahriş edilmesi
• Ergenlik
• Hamilelik
• Doğum kontrol ilaçları
• Stres
• Hormonal değişimler
• Cildin yeterince temiz tutulmaması

gibi faktörler sayılabilir. Genellikle ergenlikte yağ bezlerinin daha çok çalışması gözeneklerin tıkanmasına ve akne oluşumuna sebep olabilir. Akneler bakteri üremesi nedeni ile iltihaplanarak sivilcelerin oluşmasına da yol açabilir.

Akneler ciltte siyah nokta, beyaz nokta, iltihaplı şişlikler ya da kızarık lekeler halinde ortaya çıkabilir. Kozmetiklerin bilinçsizce ve fazla kullanım sonrası yeterince iyi temizlenmemesi de akne oluşumu için zemin hazırlayabilir. Stres tek başına sivilce oluşumuna sebep olmasa da var olan sivilcelerin artmasına neden olabilir. Karbonhidrat bakımından zengin besinlerin tüketimi, kortizon tedavileri, uzun süre B vitamini kullanımı ve fazla sigara kullanımı da akne oluşumunu tetikleyebilir.

Akne Nasıl Geçer?

Akneli cildin temizliğine dikkat edilmesi gerekir. Cilt tipine uygun sabun ya da temizleyiciler ile günde iki defa yıkanabilir. Yüz bölgesinde daha çok görülen aknelerin oluşumunu engellemek için yüze fazla dokunmamak faydalı olabilir. Siyah ve beyaz noktalar sıkılmayarak uygun peelingler ile temizlenebilir. Komedojenik olmayan, cildi tahriş etmeyen ve kurutmayan temizleyicilerin kullanılmasında fayda vardır.

Gün ışığına çıkarken hassas olan cilde yağsız güneş kremi kullanımı tercih edilebilir. Yatak çarşaflarının sık değiştirilmesi akneli cildin hijyeni için önemlidir. Cildin hava alması için makyaj ürünlerinin kullanımı azaltılabilir.